Kinesiotaping

Kinesiotaping, czyli oklejanie ciała elastycznymi taśmami, to nie tylko samodzielna metoda fizjoterapeutyczna, ale również doskonałe uzupełnienie innych technik terapeutycznych. W czasie ostatnich czterech dekad koncepcja plastrowania dynamicznego bardzo się rozwinęła i zdobyła uznanie fizjoterapeutów na całym świecie.

Duża popularność metody jest związana ze skutecznością oddziaływania plastra w wielu różnych dolegliwościach, obejmujących zarówno mięsnie i stawy jak i układ krążenia, limfatyczny oraz nerwowy. Kinesiotaping może być stosowany w wielu przypadkach klinicznych, jednak w praktyce nie sprawdzono jeszcze wszystkich możliwości wykorzystania taśmy stworzonej przez japońskiego chiropraktyka. Intensywne badania naukowe, liczne sympozja i konferencje poświęcone metodzie nie tylko popularyzują kinesiotaping na świecie, ale przyczyniają się też do coraz lepszego poznania istoty oddziaływania elastycznych plastrów na różne układy fizjologiczne człowieka.

Technika jest znana pod wieloma nazwami: kinesiotaping, taping, kinesiologytaping, taping elastyczny, taping rehabilitacyjny lub medyczny, oklejanie, plastrowanie dynamiczne. Metoda ma szerokie zastosowanie w fizjoterapii.

W tapingu medycznym lub sportowym stosuje się różnego rodzaju taśmy, zarówno elastyczne, które grubością i elastycznością są zbliżone do właściwości ludzkiej skóry, jak i nieelastyczne, wyposażone w specjalne gąbkowe podkłady oddzielające taśmę od skóry. Każda z tych metod pełni odmienne funkcje, ponieważ sztywne taśmy mają przede wszystkim ustabilizować objęty schorzeniem staw, z kolei taśmy elastyczne działają szerzej na tkanki, wpływając przeciwbólowo, regeneracyjnie, poprawiając zakres ruchu lub stabilizując staw, gdy terapia tego wymaga.

W latach 80. XX wieku prace nad wykorzystaniem taśm w terapii prowadziła Jenny Mcconnell, australijska fizjoterapeutka, która zwróciła uwagę na wykorzystanie oddziaływania sensomotorycznego na skórę, jakie daje oklejanie sztywnymi taśmami (taping statyczny). Metoda stworzona przez Mcconnell miała na celu przede wszystkim unieruchomienie stawu objętego schorzeniem co hamowało działanie mięśnia i przez to działało przeciwbólowo oraz regeneracyjnie na tkankę. Na początku lat 70. XX wieku Kenzo Kase, japoński chiropraktyk, rozpoczął badania nad nowym sposobem leczenia urazów i schorzeń układu ruchu, Jego celem było przyspieszenie gojenia się tkanek miękkich: mięśni, ścięgien i torebek stawowych. W pracy klinicznej nie był zainteresowany leczeniem pojedynczych uszkodzonych tkanek, ale chciał uzyskać efekt globalnej poprawy stanu pacjenta. Po kilku latach praktyk klinicznych wprowadził całkowicie nową i oryginalną technikę leczenia. Koncepcja KenzoKase różniła się od tapingu statycznego i została oparta na wykorzystaniu taśmy, która pod względem elastyczności i odporności na rozciąganie imituje ludzką skórę. Naklejona na ciało w miejscu urazu stymuluje mechanoreceptory i jednocześnie wpływa na przewodnictwo nerwowo-mięśniowo lub nerwowo-powięziowe, co oddziałuje na cały organizm.

Plastrowanie dynamiczne w krótkim czasie stało się ważnym punktem programów fizjoterapeutycznych jako technika wspomagająca proces rekonwalescencji pacjentów niebędących sportowcami. Początkowo oklejanie stosowano głównie w celu zmniejszenia dolegliwości bólowych wywołanych uszkodzeniem tkanki mięśniowej. Z czasem rozszerzono jego zastosowanie o aplikacje wspomagające (poprawiające funkcjonowanie mięśni) i hamujące (wpływające na rozluźnienie nadmiernie napiętych mięśni w spoczynku), które poprawiają funkcjonalność oraz dynamikę pracy mięśniowej. Metoda okazała się skuteczna również w leczeniu różnego rodzaju schorzeń ortopedycznych, neurologicznych oraz nerwowo-mięśniowych. Kolejne prace badawcze rozszerzyły zakres możliwości oklejania taśmami o działanie przeciwobrzękowe, oddziałujące na układ limfatyczny.

Masaż i odpowiednie umiejscowienie rąk terapeuty na ciele pacjenta bardzo silnie oddziałują na układy fizjologiczne, ponieważ generują dodatkowe bodźce dla receptorów skóry. Elastyczna taśma ma być przedłużeniem oddziaływania sensorycznego na skórę (podobnie jak stymulacja przez masaż ręczny), z tą różnicą, że działanie terapeutyczne masażu jest przerwane w chwili zakończenia zabiegu, a stymulacja wywołana przez taśmę daje długotrwały efekt nawet po zakończeniu terapii. Unikatowe właściwości taśm do plastrowania elastycznego wynikają ze ściśle określonej liczby splotów w materiale, stopnia elastyczności i jakości stosowanego kleju. Elastyczna taśma rozciąga się jedynie wzdłuż, natomiast nie jest elastyczna w poprzek splotu. Technologia wytwarzania podkładu bawełnianego taśmy została świadomie zaprojektowana w taki sposób, by naśladowała właściwości ludzkiej skóry.

Terapia kinesiotapingu wykorzystuje sensoryczne (stymulacja poprzez mechaniczne drażnienie receptorów skóry) oddziaływanie plastra na organizm w celu uruchomienia możliwości kompensacyjnych organizmu. Taśma automatycznie pobudza sensoryczną (receptorową) odpowiedź zwrotną, której impulsacja nerwowa dociera do mózgu, gdzie z kolei zachodzi proces adaptacji do zaistniałej zmiany wywołanej przez naklejoną w obrębie tkanek taśmę. Cel ten osiągany jest głównie przez powięzie, czyli błony zbudowane z tkanki łącznej, osłaniające poszczególne mięśnie i ich grupy. Dodatkowo pobudzanie zakończeń nerwowych zlokalizowanych w tkankach miękkich (w tym recepto- rów) powoduje wysłanie impulsu do ośrodkowego układu nerwowego, gdzie otrzymana informacja jest analizowana. Oprócz oddziaływania na mięśnie, kinesiotaping przyczynia się również do zmniejszania obrzęków limfatycznych (aplikacje korekcji limfatycznej, w których korzysta się z taśm pociętych na wąskie paski) oraz szybkiego wchłaniania krwiaków (techniki sieciowe i przestrzenne, powodujące faliste uniesienie skóry nad uszkodzonym miejscem).

 

Wskazania do stosowania:

– każdy przypadek, w którym fizjoterapeuta znajdzie zastosowanie

 

Przeciwwskazania do stosowania kinesiotapingu:

– przerwanie ciągłości skóry w miejscu aplikacji plastra (np. rany, infekcje, różnego rodzaju odczyny zapalne)

– ostre infekcje o idiopatycznym pochodzeniu

– tętniaki

– złośliwe formy nowotworów (jednak w tym przypadku o obklejaniu i metodyce decyduje lekarz prowadzący)

– niezrośnięte złamania

– ostra faza reumatyzmu

– specyficzne i niespecyficzne stany zapalne w obszarze aplikacji

– zakrzepica żył głębokich

– niewydolność krążęniaw stadium III lub IV według NYHA

– cukrzyca

– róża (przy mastektomii)

– łuszczyca (tylko w miejscu zajętym chorobowo)

– żylaki

– świeże blizny pooperacyjne

– świeże tatuaże (ponieważ aplikacja może spowodować podskórne przesunięcie się atramentu)